शाहू पुरस्कारासाठी ज्येष्ठ दिग्दर्शक डॉ. जब्बार पटेल यांची निवड
कोल्हापूर : मराठी आणि हिंदी चित्रपटसृष्टीत आपल्या सामाजिक भान आणि प्रयोगशील दिग्दर्शनाने अढळ स्थान मिळवलेले ज्येष्ठ दिग्दर्शक डॉ. जब्बार पटेल यांना यंदाचा प्रतिष्ठेचा शाहू पुरस्कार जाहीर करण्यात आला आहे. राजर्षी शाहू मेमोरियल ट्रस्टतर्फे दिल्या जाणाऱ्या या पुरस्काराची घोषणा ट्रस्टचे अध्यक्ष आणि जिल्हाधिकारी अमोल येडगे यांनी केली. हा पुरस्कार २६ जून रोजी शाहू जयंतीनिमित्त शाहू स्मारक भवनात मान्यवरांच्या उपस्थितीत प्रदान करण्यात येणार आहे.
डॉ. जब्बार पटेल यांचा प्रेरणादायी प्रवास:
- जन्म: २३ जून १९४२, पंढरपूर
- शिक्षण: बी.जे. मेडिकल कॉलेज, पुणे – बालरोगतज्ज्ञ
- वळण: नाटक व चित्रपट दिग्दर्शनात समर्पित
कारकीर्द
शालेय जीवनापासूनच रंगभूमीची आवड असलेल्या पटेल
यांनी वैद्यकीय क्षेत्रात शिक्षण घेतले असले तरी त्यांचे खरे ध्येय होते सामाजिक
आशय असलेले नाट्य आणि सिनेमे.
नाट्यक्षेत्रातील मोलाचे योगदान:
- ‘घाशीराम कोतवाल’
(1972) – आधुनिक राजकीय भाष्य करणारे ऐतिहासिक नाटक
- ‘अशी पाखरे येती’,
‘तीन पैशाचा तमाशा’, ‘पडघम’
यांसारखी नाटके
- थिएटर अॅकॅडमीची स्थापना, प्रायोगिक रंगभूमीला नवे
वळण
चित्रपटसृष्टीतील अविस्मरणीय कलाकृती:
- ‘सामना’ (1974) – विजय तेंडुलकर यांचे
लेखन, राजकीय डावपेचावर आधारित
- ‘जैत रे जैत’ (1977) – आदिवासी जीवनावर आधारित
- ‘सिंहासन’ (1979) – सत्ता संघर्षाचे वास्तव
चित्रण
- ‘उंबरठा’ (1982) – स्त्री मुक्तीचा आवाज
- ‘डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर’ (2000) – संशोधनपूर्वक साकारलेली
चरित्रपट
प्राप्त पुरस्कार आणि गौरव:
- ७ राष्ट्रीय पुरस्कार,8 महाराष्ट्र राज्य
पुरस्कार
- फिल्मफेअर मराठी जीवनगौरव पुरस्कार
- संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार (1978)
- ‘व्ही. शांताराम पुरस्कार’
(2005)
- भारत सरकारकडून ‘पद्मश्री’ (1982)
डॉ. जब्बार पटेल यांना शाहू पुरस्कार जाहीर
झाल्यानंतर, मराठी कलेच्या क्षेत्रातील
योगदानाची पुन्हा एकदा दखल घेण्यात आली असून हा सन्मान त्यांच्या कार्याला योग्य
आदरांजली ठरणार आहे.
